- жыртық-жыртық
- син.: алба-жұлбаПотанин жыртық-жыртық киіз үйлерде тұрып, балық аулап күн көрген қазақ кедейлерінің тұрмысын аянышпен жазады (Н.Баяндин).
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
жыртыңбай — зат. экспр. Жыртыңдап қалған адам. – Тойып секіріп тұрмыз! – деді енді бір ж ы р т ы ң б а й (Д. Рамазан, Жылап аққан., 33) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бой-бой — (Алм., Шел.) жыртық жыртық. Чапаным б о й б о й болып киюден қалды (Алм., Шел.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
тиражда — ет. сөйл. Тиражын (санын) көбейту. Сауда дүкенінде жыртық бәтеңкені ешкім алмайтын болса, жыртық «жырды» неліктен т и р а ж д а й м ы з (Қаз. әдеб., 31.10.1986, 15) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
алаңқы — 1. (Гур., Маңғ.) сирек. Жерінің шөбі а л а ң қ ы (Гур., Маңғ.). 2. (Қост.: Жітіқ., Тар.) ашық жер, алаң. Жүр, асықты а л а ң қ ығ а барып ойнайық (Қост., Жітіқ.). …Жыртық етігін сумен малшып, ана бір қары кеткен а л а ң қ ы д а асыр салып, топай… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
аласат — 1 (Ақт., Ырғ.) аласапыран; бүлік. Қарағым, бірін біріне а л а с а т салып, неге бүлдіріп отырсың? (Ақт., Ырғ.). Тым орайсыз тыныштық боп кетіп еді, артында а л а с а т дау тұр екен ғой (Ә. Нұрп., Курл., 429). Шіркін, мынаны баяғы а л а с а т та… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
әрпі — (Рес., Орын.) түс, өң. Сақтағанның киімі жыртық, ә р п і с і з (Рес., Орын.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
обада — (Өзб., Ташк.) ескі құсқы, көне жыртық үй бұйымдары. [Өзбекше увиди деп ескі, тозған бұйымдарды, маталарды айтады (Узб. рус. сл., 470)] … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ұраңқай — 1 1. (Сем., Абай) қонақ үй, кішкентай үй. Олар ұ р а ң қ а й ғ а қонып шықты (Сем., Абай). Көкбай, Ербол, Мұқа, Баймағамбет осы жайды ұ р а н қ а й деген қонақ үйде жатып ертемен әңгіме етіскен ді (М. Әу., Абай жолы, ІІ, 27). 2. (Алм., Шел.)… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
азбансын — ет. ауыс. Азбан секілді қылық көрсету. Әңгүдік, әкірең қаққан, албыт сөзді, Көк ешкідей жыртық көзді. Алтайдың кәр жынындай бақылдаған, Көк сақал, а з б а н с ы н ғ а н, бұл кім өзі? (І.Жансүгіров, Таңд., 72) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ергенексіз — сын. Ергенегі жоқ, ергенегі жабылмаған. Е р г е н е к с і з, жақтаусыз болады есік, Ортақ ішер тамағын ит пен күшік. Қазанының қақпағы жыртық келіп, Құманының қақпағы болар тесік (Мәшһүр Жүсіп, Шығ., 4, 96) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жақтаусыз — сын. Жақтауы жоқ, жақтау салынбаған. Ергенексіз, ж а қ т а у с ы з болады есік, Ортақ ішер тамағын ит пен күшік. Қазанының қақпағы жыртық келіп, Құманының қақпағы болар тесік (Мәшһүр Жүсіп, Шығ., 4, 96) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі